پاورپوینت جامع و کامل با عنوان خلاصه گزارش مدیریتی وضعیت محیط زیست شهر تهران

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : پاورپوینت
نوع فایل : PowerPoint (..pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 10 صفحه

قسمتی از متن PowerPoint (..pptx) :

خلاصه گزارش مدیریتی وضعیت محیط زیست شهر تهران SoE (مرکز مطالعات و برنامه­ریزی شهر تهران معاونت مطالعات و برنامه­ریزی امور زیرساخت و طرح جامع) مقدمه: گزارش­دهی جامع زیست­محیطی که درنهایت به تولید گزارش­ وضعیت محیط­زیست (SoE) منجر می­شود، یکی از ارزشمندترین شیوه­های دستیابی به اطلاعات وضعیت منابع طبیعی و پایداری الگوهای مصرف منابع برای سیاست­گذاران، جامعه ی مدنی و سایر دست­اندرکاران نظیر برنامه­ریزان و مدیران منابع طبیعی، صنعت، رسانه­ها، موسسات آموزشی و سازمان­های ملی و بین­المللی است. این گزارش­ها به بررسی شرایط و وضعیت محیط زیست و منابع طبیعی و ارائه ی سنجشی از وضعیت محیط زیست طبیعی می پردازند و ابزاری برای برجسته سازی شرایط محیط بیوفیزیکی می­باشد. فرآیند ارزیابی همه­جانبه زیست محیطی بایستی در قالب یک مدل مفهومی ارائه شود تا اطلاعات گردآوری شده و تحلیل ها، پاسخگوی پرسش های اساسی پژوهش باشند. برای انجام این ارزیابی سازمان های مختلف مدل های متفاوتی را برای گزارش SoE ایجاد و مورد استفاده قرار داده اند. برای گزارش وضعیت محیط زیست شهر تهران، طبق توافقات انجام شده از مدل DPSR استفاده شده است. مدل DPSR از حروف اول چهار کلمه ی نیروی های محرکه، فشارها، وضعیت و پاسخ ها تشکیل شده که به ترتیب زنجیره ی علت و معلول را در مورد هریک از مولفه های زیست محیطی بیان می کند. این مدل سعی دارد گروهی از عوامل را که تعیین کننده ی مشخصه های تاثیرگذار بر محیط زیست در هر سطح جغرافیایی (محلی، منطقه ای، ملی، جهانی) هستند، تعریف کرده و آن­ها را به هم ربط دهد. بنابراین این مدل به­عنوان چارچوب تحلیلی شناخته می شود. مدل DPSR در جستجوی ایجاد یک ربط منطقی بین عامل ها است. این مدل وضعیت (S) محیط زیست و روند آن را ارزیابی نموده و عوامل مستقیم (فشار) و غیرمستقیم (نیروی محرکه) که موجب بروز این وضعیت شده اند را شناسایی و معرفی می کند. هم­چنین پاسخ هایی (R) که بهبود وضعیت انجام شده یا باید صورت گیرد را شناسایی و معرفی می کند. 1. هوا یکی از مهمترین نیروهای محرکه در افت کیفیت هوا افزایش جمعیت است که در طی 50 سال گذشته جمعیت شهر تهران 5 برابر شده است. در سال 1386 این جمعیت با استفاده از 4/2 میلیون وسیله نقلیه فعال، روزانه بالغ بر 15 میلیون سفر درون شهری در تهران داشته که حدود 75 درصد آنها را وسایل نقلیه سواری شخصی و 19 درصد را نیز موتورسیکلت­ تشکیل داده و سهم حمل و نقل پاک و عاری از آلودگی (مترو) تنها حدود 5درصد بوده است. از جمله دیگر نیروهای محرکه در زمینه آلودگی هوا می توان به فعالیت حدود 66 هزار واحد صنعتی در شهر تهران اشاره نمود که برخی از آن­ها آلاینده های فراوانی را وارد هوای شهر می نمایند. از دیگر فاکتورها، مصرف بالای سوخت در شهر تهران است. در سال 1386 میزان انتشار آلاینده های اکسیدهای گوگرد، هیدروکربنها، مونواکسیدکربن، اکسیدهای نیتروژن و ذرات معلق در تهران به ترتیب حدود 84، 157، 1264، 120 و 116 هزار تن بوده است. در این سال در مجموع حدود 7/1 میلیون تن از انواع آلاینده های پایین جو در هوای شهر تهران منتشر شده، که بیشترین سهم (90 درصد) از کل انتشار متعلق به بخش حمل و نقل بوده، به قسمی که 98 درصد از مونواکسیدکربن، 2/97 درصد از هیدروکربن ها، 1/91 درصد ذرات معلق، 1/52 درصد از اکسیدهای نیتروژن و 2/27 درصد از دی اکسید گوگرد از این بخش منتشر شده است. به­طور کلی بیش از 86 درصد کل آلایندههای منتشره در هوای تهران در سال 1386 ناشی از مصرف بنزین و 8 درصد نیز بهواسطه مصرف نفت گاز بوده است. یکی از بهترین شاخص ها در توصیف وضعیت هوا، شاخص استاندارد آلاینده یاPSI است. بررسی این شاخص در طول سال­های 1378 تا 1386 در تهران، که بر اساس میزان پنج آلاینده CO, PM10, O3, NO2و SO2 محاسبه می شود، حاکی از آن است که آلوده ترین سال در این دوره با 162 روز ناسالم، سال 1382 بوده و در این میان میزان CO و PM10 بیشترین سهم را در آلودگی هوای تهران به خود اختصاص داده اند. از جمله مهمترین اقدامات صورت گرفته در این زمینه می توان به طرح جامع کاهش آلودگی هوای تهران اشاره نمود که بر 9 محور اساسی استوار است. این محورها شامل 7 محور ارتقای کیفی خودروهای تولیدی، جمع آوری خودروهای فرسوده، ترویج و اشاعه حمل و نقل همگانی، بهبود کیفیت سوخت، معاینه فنی خودروها، مدیریت ترافیک شهری، و گسترش آموزش و آگاهی در زمینه آلودگی هوا، و 2 محور پیشنهادی کنترل منابع ثابت آلاینده هوا و لزوم پایش مستمر هستند. 2. آب از آنجائی­که بروز اختلال در منابع آبی از دو جنبه کمی و کیفی قابل مطالعه است، در بخش آب این دو جنبه به تفکیک مورد بررسی قرار گرفته­اند. مهمترین نیروی محرکه و تاثیرگذار بر کمیت آب مصرفی در شهر تهران علاوه­بر عوامل طبیعی و اقلیمی، جمعیت است. یکی از عوامل فشار بر کمیت آب، سرانه مصرف آب در شهر تهران بوده که در طی سال­های 86-1376 تقریباً برابر با 337 لیتر در روز بوده است. در سال 1386 مصرف آب تهران بیش از 990 میلیون مترمکعب بوده که 76 درصد از این میزان در بخش مسکونی به مصرف رسیده است. متوسط بارندگی در مجموع سدهای تامین کننده آب شرب شهر تهران (کرج، لتیان و لار)، طی دوره 10 ساله فوق برابر 27/1544 میلی متر با متوسط نرخ رشد سالانه 24/1 درصد بوده است. میزان برداشت از آب های زیرزمینی بستگی به حجم آب ذخیره شده در سدها دارد، به­طوری که در سال 1380 سهم آب های زیرزمینی در تامین آب تهران 08/51 درصد، در سال 1385 معادل 69/27 درصد و در سال 1386 معادل 28 درصد بوده است. برداشت بیش از حد مجاز از منابع آب زیرزمینی موجب شده که در طی سالهای 85-1377 به­طور متوسط سالانه 6/10 سانتی­متر افت در سطح آب های زیرزمینی تهران رخ دهد. دفع فاضلاب­های خانگی و صنعتی مهم­ترین عامل تاثیرگذار بر کیفیت منابع آبی تهران به­شمار می­رود. در سال 1386 حداقل 610 میلیون مترمکعب فاضلاب در بخش های خانگی و صنعتی تولید شده است. از این میزان تنها 110 میلیون مترمکعب توسط تصفیه­خانه­ها جمع­آوری شده است و بقیه با ورود به چاه­های جذبی منجر به آلودگی سفره های آب زیرزمینی شده است. در حالی که 98 درصد از جمعیت تهران در سال 1386 تحت پوشش شبکه آبرسانی قرار داشته، تنها 26 درصد تحت پوشش شبکه فاضلاب شهری قرار داشته­اند. به­علاوه نشت آلودگی های نفتی در منطقه جنوب تهران از خطوط انتقال نفت تلمبه­خانه ری، مخازن ذخیره مواد نفتی در منطقه ری و هم­چنین پالایشگاه نفت تهران، یکی از منابع آلودگی آب­های زیرزمینی تهران به­شمار می‎ رود. مطالعات انجام شده در سال 1382 نشان داده که بخش قابل توجهی از آب­های زیرزمینی تهران دارای غلظت نیترات بین 50 تا 100 و در مواردی نیز بیش از 100 میکروگرم بر لیتر هستند که استفاده از آن­ها خطرناک محسوب می شود. از جمله مهمترین سیاست ها در پاسخ به وضعیت موجود می توان به لزوم تفکیک شبکه آب شرب از آب غیرشرب، ارتقاء مدیریت بهره برداری از منابع آب­های سطحی، منطقی نمودن قیمت آب، ارزیابی اثرات ناشی از پروژه­های آبی بر محیط زیست و ترویج فرهنگ مصرف پایدار منابع آبی، لزوم تدوین و اجرای برنامه جامع مدیریت کیفیت منابع آب، تسریع در توسعه و تکمیل شبکه فاضلاب شهری، ارتقاء آگاهی­های عمومی در زمینه مصرف بهینه منابع آب و اصلاح الگوی مصرف، حفاظت از منابع آب سطحی و زیرزمینی در برابر خطرات ناشی از نشت فاضلاب، فراهم شدن امکان دسترسی و ورود بازرسین نهادهای قانونی و ناظران بهداشتی جهت بازدید از منابع تامین و مخازن ذخیره آب و کارآمد نمودن تصفیه خانه­های فاضلاب شهری برای بازچرخانی آب اشاره نمود. 3. خاک شاید بتوان از خاک به­عنوان یکی از تغییر یافته ترین بخش ها در اثر توسعه شهرنشینی یاد کرد. به­عنوان نیروی محرکه، افزایش جمعیت و تراکم بالای آن و در نتیجه نیاز به فضا موجب شده که هر روز بخش وسیعی از خاک مناطق شهری دچار تغییر کاربری شده و زیر انبوهی از ساختمان ها مدفون شود. افزون بر این، افزایش فعالیت های اقتصادی فاجعه­های زیست محیطی جبران ناپذیری را به همراه دارد که از آن جمله می­توان به تبدیل شدن خاک به مکانی برای پذیرش فاضلاب و پسماندهای جمعیت شهرنشین اشاره کرد. براساس گزارش مشترک سازمان حفاظت محیط زیست ایران و بانک جهانی، حدود 4/7 درصد از محصول ناخالص ملی ایران در سال 1383 زیانهای زیستمحیطی بوده است، که معادل 4/8 میلیارد دلار است. از جمله مهم­ترین مصادیق فشار ناشی از این محرک ها تغییر کاربری و تبدیل اراضی مزروعی و بایر به مناطق مسکونی و صنعتی است. در سال 1386 بیشترین کاربری در شهر تهران با 5/28 درصد به بخش مسکونی تعلق داشته و شبکه معابر و دسترسی با 4/18 درصد و فضای سبز با 3/11 درصد در رده های بعدی جای گرفته اند. از جمله موارد دیگری که موجب بروز فشار به خاک می شود، می توان به نمک پاشی معابر در فصل زمستان اشاره نمود که سالانه خسارات بسیاری به فضای سبز شهر تهران وارد می سازد. بارش باران اسیدی نیز از دیگر عوامل ورود فشار به این بخش است که به واسطه وجود اکسیدهای نیتروژن و دی اکسید گوگرد در هوا صورت می گیرد. از دیگر سو اجرای فعالیت های عمرانی نیز منجر به تغییر شکل خاک و وارد شدن صدماتی به افق سطحی خاک به­عنوان یکی از ارزشمندترین و غنی ترین افق های خاک می شود. در سطح شهر تهران در سال 1385 در مجموع برای 1349 واحد مسکونی با 1144179 متر مربع مساحت، عملیات تخریب و نوسازی صورت گرفته است. ورود پسماندهای صنعتی که حاصل فعالیت های صنعتی است و خصوصاً پسماندهای غیرقابل تجزیه در خاک مانند فلزات سنگین، نیز فشارهای مضاعفی را بر خاک وارد می سازد. عناصر و عوامل آلوده کننده در فاضلابهای صنعتی شامل یک یا چند عنصر مانند نمکهای غیرآلی، اسیدها یا بازها، مواد آلی، ذرات معلق، آب داغ، مواد رنگی و مواد سمی است. هم­چنین شیرابه ناشی از حجم عظیم زباله­های تولید شده در شهر تهران، از جمله مهم­ترین منابع آلوده کننده خاک به­شمار می آیند. در مناطق 22گانه شهر تهران در سال 1386 روزانه بالغ بر 7500 تن زباله تولید میشود که فقط روزانه 250 تن آن بازیافت میشود. از جمله عمده ترین سیاست های مورد نیاز در این بخش که به­عنوان پاسخی به وضعیت موجود به­کار گرفته می شود، می توان به لزوم تدوین قانون جلوگیری از آلودگی خاک، جایگزینی صنایع مبتنی­بر فناوری پاک با صنایع آلاینده در محدوده شهر تهران، حفظ باغات و اراضی کشاورزی و توسعه فضاهای سبز در محدوده، حریم و مجموعه شهری تهران، بهینه سازی مدیریت پسماندها بهویژه پسماندهای خطرناک، بیمارستانی و نخاله­های ساختمانی، استفاده از روشهای مدرن و مکانیکی جهت برفروبی، تدوین استاندارد آلودگی خاک، استقرار مدیریت پیشگیری و کنترل آلودگی خاک، تدوین و تصویب دستورالعمل زیست محیطی فعالیت­های آلوده کننده منابع خاک کشور، و الزام واحدهای صنعتی به پرداخت هزینه های ناشی از آلودگی اشاره نمود.