خرید ارزان ادبیات نظری و فصل دوم خودپنداری (فصل 2 پایان نامه)

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : Word (..docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 29 صفحه

قسمتی از متن Word (..docx) :

خودپنداره خود چیست؟ «خود عبارت است از: 1- مجموعه ای از افکار و احساسات فرد در مورد خویش، 2- روش ویژه پاسخ دادن فرد به محیطش (کیمبل، 1990، ص 54)». بنابراین خود دو بخش دارد: ما نسبت به محیط چطور احساس، فکر و رفتار می کنیم و نیز در مورد خودمان، چطور فکر و احساس می کنیم. چگونگی عمل، فکر و احساس ما تحت تاثیر تجارب قبلی و برخوردهای فعلی ما است. خود، حداقل دو ترکیب دهنده اصلی دارد، یک بخش ارزیابنده که حالت فیزیکی و ذهنی فرد را ارزش گذاری و سنجش می نماید، و یک بخش فعال که سبک ویژه پاسخ دادن به وقایع محیطی را نشان می دهد. بسیاری از روان شناسان اجتماعی معتقدند ما حس درهم پیچیده ای از خود را رشد می دهیم که بر چگونگی عمل و عکس العملمان در موقعیت های اجتماعی تاثیر می گذارد (برکوتیز، 1985، شلنکر، 1985، به نقل از کیمبل، 1990). در ضمن مفهوم خود اشاره دارد به ارتباط مداومی که بین شیوه رفتار فرد در محیط و چگونگی ارزیابی خودش وجود دارد. جنبه اول خود، خود به عنوان عامل و بازیگر است و جنبه دوم، خود به عنوان هدف مورد بررسی توسط خویش. 2- 2- 2- 2- دیدگاه ویلیام جیمز مطالب فوق همان مفهوم من فاعلی و مفعولی جیمز را به ذهن می آورد. جیمز نخستین کسی است که در سال 1982 میان مفهوم من و خود (خود شناخته شده از خود شناسنده) تفاوت می گذارد. به عقیده وی، من (که یک خود تجربی است) از من واقعی (اعضا، لباس، موضوع، منزل) و از من روحی (جنبه هایی از وجدان، آمادگی روانی، و نیز از من اجتماعی یا «خود» که بر اثر شناخت دیگران پدید می آید، تشکیل یافته است ( روش بلا و نیون، 1370، ص64). هر فرد بر اساس ارتباط و فاصله ای که بین خود واقعی و خود آرمانی اش وجود دارد برای خویش حرمت و عزت قائل است. جیمز معتقد بود سطح خواسته ها نقش اساسی در تعیین اینکه ما خود را مطلوب تلقی می کنیم یا نه بازی می کند. سطح خواسته مربوط به اشیایی می شود که جزء مقوله «مال من» هستند. از طرفی به نظر می رسد سطح خواسته مربوط به آرمان من است چون به اهداف فرد مرتبط است، اهدافی که فرد می خواهد به آنجا برسد تا از خود رضایت داشته باشد. اگر در یک زمینه مهم (برای فرد) پیشرفت به سطح خواسته نزدیک شده باشد، فرد احساس عزت نفس می کند و اگر فاصله زیادی بین او وجود داشته باشد، خود را فرد ضعیفی تلقی می کند. بنابراین احساس ما درباره خویشتن، بستگی کامل به آنچه قبلاً انتظار داشته ایم و آنچه اکنون انجام می دهیم، دارد. منبع دیگر در به وجود آوردن حرمت خود، ارزشی است که فرد به کل «خود» می دهد. طبق نظر جیمز، «خود» مجموعه چیزهایی است که فرد می تواند آن ها را به خود منسوب کند که هر یک از این متعلقات برای فرد ارزش متفاوتی دارند. به این ترتیب جیمز نیز، حداقل بخشی از خود (یا من اجتماعی) را در یک شبکه وسیع از روابط متقابل می بیند. در واقع، من اجتماعی را با کنش متقابل اجتماعی پیوند می دهد. پس خود، ساختار شناختی را تعیین می کند و بدین ترتیب کنش متقابل میان سازواره و محیط اجتماعی آن مشخص می شود (روش بلا و نیون، 1370، ص 65). روان شناسان اجتماعی و جامعه شناسان متعددی بر این مفهوم خود تاکید کرده اند. سال ها پیش جامعه شناس مشهور، چارلز کولی اصطلاح «خود آیینه ای» را به کار برد. بسیاری از برداشت های ما از خویش، از عکس العمل ها و رفتارهای اطرافیان استنباط می شود و در یک شبکه مرتبط، ما نیز بر آن ها تاثیر می گذاریم. همچنین جرج مید، «خود» را از این زاویه نگریسته است. 2- 2- 2- 3- دیدگاه کنش متقابل نمادی جورج مید آنچه ما فکر می کنیم یک انعکاس آیینه وار از گونه ای است که دیگران ما را می بینند. این موضوع وقتی اهمیت می یابد که کودک را که در حال تشکیل و توسعه از خود است، در نظر آوریم. در این زمان، آنان دست به عملی می زنند که با خودپنداره یا تصور از خودشان، هماهنگ است و منتظر بازخورد افرادی می شوند که این تصور از خود را در آن ها به وجود آورده اند (غالباً شخصیت های معتبری چون والدین، مربی و معلم) و چون به همان صورت اولیه بازخورد دریافت می کنند، همان طور که قبلاً فکر می کردند عمل نیز می کنند. مثلاً کودکی که والدینش او را بی مهارت می دانند از ترس انجام عملی اشتباه، در موقعیت بعدی نیز دچار بی مهارتی می شود و بعد کودک به این نتیجه می رسد که واقعاً بی مهارت است. این فرایند را تحت عنوان «پیشگویی خودکامبخش» نامیده اند (پپ و مک هال، 1988، به نقل از فتحی آشتیانی، 1374، ص 19). جورج هربرت مید برای آنکه نشان دهد موجود انسانی حتی در پویش روابط اجتماعی دارای یک خود است، این موضوع را مطرح می کند که انسان در عین فعالیت می تواند تحت تاثیر اعمال خود واقع گردد. انسان همان طور که می تواند در برابر دیگران عمل کند، در برابر خود نیز قادر به عمل است. او برای تقویت روحیه خود تلاش می کند، برای خود هدف تعیین می کند. مید توانایی انسان برای عمل کردن در برابر خود را به عنوان ساز و کار اصلی که توسط آن، با دنیای خود روبه رو می شود و با آن ارتباط برقرار می کند، در نظر می گیرد. این ساز و کار او را قادر می سازد که چیزهای پیرامون را برای خود معنی کند و اعمال خود را بر اساس آن معانی هدایت کند. آنچه انسان نسبت به آن آگاهی دارد، همان چیزی است که در حال معنی کردن آن برای خود است. فرایند معنی سازی: زندگی آگاهانه انسان یک جریان مستمر معنی سازی است یعنی نمادی ساختن چیزهایی که با آن ها سروکار پیدا کرده و آن ها را معنا نموده است. فرد برای شکل دادن به عملی که قصد انجام آن را دارد، صورت های مختلفی را در نظر می گیرد و اهمیت آن ها را ارزیابی و سپس عمل خود را هدایت می کند. پویش شکل دهی به عمل، در جریان معنی سازی و یا به کار گرفتن ذهن برای تعریف آن، با آنچه که خود یا من نامیده می شود، متفاوت است. مفهوم «معنی سازی برای خود» یک فرایند ارتباطی پویا است که در آن فرد چیزها را ثبت و سپس ارزیابی می کند و برای آن ها یک معنی و مفهوم قائل شده، تصمیم می گیرد و بر مبنای آن عمل می کند. بنابراین فرایند معنی سازی مستقلاً وجود دارد و در حین این پویش است که انسان به عمل خود شکل می دهد. به علاوه به نظر مید شکل گیری عمل فردی از خلال فرایند معنی سازی برای خود، همیشه در یک بستر اجتماعی صورت می گیرد (پپ و مک هال، 1988، به نقل از فتحی آشتیانی، 1374، ص 19). 2- 2- 2- 4- دیدگاه پدیدار شناختی سوزآن هارتر سوزآن هارتر در سال 1983، برای اولین بار اصطلاح نظام ـ خود را مطرح کرد. در نظریه پدیدار شناختی هارتر نظام ـ خود شامل سه جزء است: (به نقل از محمودی، 1377، ص 35). 1. تصور از خود 2. مهار خود 3. حرمت خود 1. تصور خود: در نظریه او تصور از خود نقطه نظر عینی است که کودک در رابطه با خود دارد که طی تحولی بر اثر تحول شناختی، مفهومی انتزاعی پیدا می کند. در دوره طفولیت، تصور از خود، تنها محدود به جسم است. با افزایش سن، مساله مقایسه اجتماعی با دیگران در پیدایش این مفهوم تاثیر می گذارد و در سنین نوجوانی این مفهوم توسعه یافته و هویت شخصی به وجود می آید. در این سن با توجه به پیدایش تفکر انتزاعی، سه جنبه از تصور خود تثبیت می گردد: الف ـ خود در طی زمان پایدار می ماند. ب ـ خود در نقش ها و زمینه های مختلف یکسان می ماند. ج ـ برداشت خود و دیگران نسبت به وی، یکسان می گردد. از همین جا می توان به اهمیت مفهوم خود پنداره، آن هم در دوران نوجوانی و جوانی پی برد.