مبانی نظری نگرش شغلی و ترک شغل

قسمتی از متن:

تعاریف نگرش شغلی
نگرش¬ها، خصوصیات ثابت فردی هستند که به انسان¬ها در مورد شرایط کار، دید مثبت یا منفی می¬دهد. نگرش قابل دیدن یا لمس کردن نیست بلکه از روی سخنان شخص یا کارهایی که او انجام می¬دهد استنباط می¬شود (چنگ و والدنبرگر ، 2013).
بنابراین بررسی نگرش های کارکنان در سازمان¬های مختلف به دلیل نتایج قابل ملاحظه¬ای که می¬تواند بر بهبود رفتارهای سازمانی داشته باشد، طی چند دهه گذشته مورد توجه محققان و صاحبنظران مدیریت رفتار سازمانی و مدیریت منابع انسانی بوده است (سروش؛1391). نیروی انسانی بخش عمده¬ای از زندگی خود را در محیط سازمانی می¬گذراند، طبیعی است که توجه و آگاهی به ابعاد سلامت جسمانی، روانی و اجتماعی کارکنان از اهمیت فراوانی برخوردار است (مشبکی؛1389: 5).
نگرش شغلی به معنای طرز تفکر فرد نسبت به جنبه¬های مختلف شغلش است و نوعی سنجش روحیه در انجام وظیفه محسوب می¬شود؛ بدین معنی که نشان میدهد فرد نسبت به شغل خود دارای رضایت شغلی یا عدم رضایت شغلی است (حجازی و همکاران، 1391).
نگرش شغلی نظری است که افراد، درباره چیزها یا رویدادهای مختلف شغلش ابراز می¬کند و منعکس کننده نوع احساس فرد درباره آن است (سارمیناه ، 2011).
بنابراین اصولا هر سازمانی همواره درصدد آگاهی از نگرش¬های شغلی کارکنان است و اگر این نگرش¬ها به صورتی مشخص بیان شوند سازمان¬ها می¬توانند جهت مدیریت نیروی انسانی اطلاعات مفیدی بدست آورند (بحرینی¬زاده و همکاران؛1391). به طور کلی مفهوم نگرش شغلی به تمایل به ارزیابی و پاسخگویی به موضوعات اجتماعی به صورت همواره مساعد یا نامساعد اشاره دارد (قراباغی؛1390).


عوامل موثر بر نگرش شغلی
کارکنان، مجموعه ای از نگرش¬های باثبات و شناختی نسبت به محیط کار خود دارند که بعضی از آن¬ها عبارتند از: پرداخت¬ها، شرایط محیط کار، شرح وظایف شغل و ... . تقسیم بندی های متعددی درباره نگرش شغلی صورت گرفته است؛ برای مثال تقسیم سه گانه، نگرش شغلی کارکنان را متاثر از 3 عامل اصلی می¬داند (چنگ و والدنبرگر، 2013):
الف- عوامل مادی: افزایش حقوق، افزایش مزایای جانبی و افزایش امکانات رفاهی؛
ب- عوامل فرهنگی: کسب اطلاعات درباره ی شرح وظایف خود، امکان افزایش معلومات و ارتقای تحصیلی؛
ج- عوامل مربوط به نحیط کار: امنیت شغلی، نداشتن دلهره، مشارکت کارکنان در تصمیم گیری ها و همکاری با دیگر کارکنان.
تقسیم بندی چهارگانه دیگری نیز، نگرش شغلی کارکنان را متاثر از 4 عامل اصلی می داند (رحمان و ناس، 2013):
الف- عوامل سازمانی؛
ب- عوامل محیطی؛
ج- ماهیت کار،
د- عوامل فردی.
برخی دیگر از تقسیم بندی ها، دامنه گسترده ای را در نظر گرفته و همانند ترز که تقسیم بندی بیست و دوگانه را عرضه کرده است، تقسیم بندی های کلی را کنار گذاشته¬اند. در این نظریه- که یکی از جدیدترین نظریه ها درباره ی نگرش شغلی و سازمانی است- ترز از دیدگاه روان شناختی، عواملی را که می تواند به محیط های کاری و سازمانی معنا ببخشد و آن ها را مطلوب کند، شناخته و راه های عملی ساختن آن ها را در نظریه ای با عنوان «جستجوی معنا در محیط کار» تبیین کرده است.
پژوهشی نیز با توجه به عوامل مطرح شده در نهایت عوامل اساسی را تحت مدل فراگیری عرضه کرده است. بر اساس این مدل، عوامل موثر بر نگرش شغلی در سازمان های دولتی، متاثر از 4 عامل اساسی یعنی الف- نیروی انسانی پیرامون، ب- ماهیت شغل و سازمان، ج- عوامل سازمانی و محیطی، و د- عوامل فردی است (عظیمی و همکاران؛1390).