پاورپوینت کاربرد آمار در آزمایشگاه (pptx) 26 اسلاید
دسته بندی : پاورپوینت
نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد اسلاید: 26 اسلاید
قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :
کاربرد آمار در آزمایشگاه
موارد استفاده آمارو نرم افزارهای
مربوطه در آزمایشگاه
1- کنترل کیفی (Quality Control)
2- کالیبراسیون (Calibration)
3- محاسبه حدود نرمال (Normal Range)
4- مطالعات ارزش تشخیصی (Diagnostic Accuracy Studies)
کنترل کیفی
Quality Control
جهت انجام کنترل کیفی در آزمایشگاه غالبا از یک نمونه با مقادیر مشخص از آنالیتهای مورد نیاز (نمونه کنترل) استفاده می شود:
1- سرم کنترل: Randox و ...
_ بصورت تجاری موجود هستند
_ مقادیر هر آنالیت بصورت میانگین و انحراف معیار مشخص شده اند
_ با اطمینان بیشتری می توان با آنها کار کرد
_ براحتی تهیه شده و معمولا قیمت مناسبی دارند
2- Pooled Serum:
_ بایستی توسط آزمایشگاه تهیه شود
_ مقادیر آنالیتهای مختلف توسط آزمایشگاه محاسبه شده و لذا ممکن است دقت کافی نداشته باشد
_ تهیه آن مشکل است
3- محدوده نرمال (Average of Normal, Normal Range):
_ در صورت زیاد بودن نمونه معمولا میانگین نتایج برابر مقدار نرمال است
_ می توان از میانگین و انحراف معیار محدوده نرمال بعنوان معیار استفاده کرد و میانگین روزهای ماه جاری را (بعنوان مقدار کنترل) با آن مقایسه نمود
4- میانگین بیماران (Patient Mean):
_ در صورت زیاد بودن نمونه معمولا میانگین نتایج برابر مقدار نرمال است
_ می توان از میانگین و انحراف معیار آنالیت مورد نظردر بیماران ماه گذشته بعنوان معیار استفاده کرد و میانگین روزهای ماه جاری را (بعنوان مقدار کنترل) با آن مقایسه نمود
الف) بررسی صحت یک روش آزمایشی
Accuracy
_ آیا مقدار بدست آمده به مقدار مشخص شده نزدیک است؟
_ مقدار خطای صحت (عدم صحت، Inaccuracy) معمولا با محاسبه %Bias بدست می آید:
%Bias = [(test value – control value) / control value] * 100
_ مقدار Bias ممکن است منفی (تست پائین می خواند) یا مثبت (تست بالا می خواند) باشد
ب) بررسی دقت یک روش آزمایشی
Precision, Reproducibility
_ آیا در صورت تکرار آزمایش مقادیر مشابه بدست می آید؟
_ دقت یک آزمایش معرف تکرار پذیری آن است
_ در صورتی که یک آزمایش صحت نامناسبی داشته ولی دقت آن خوب باشد:
_ این آزمایش قابل تصحیح با ضریب تصحیح است (بشرط ثابت بودن عدم صحت)
_ این آزمایش جهت بررسی سیر بیماری قابل استفاده است
روشهای مورد استفاده:
1- مقدار خطای دقت معمولا با محاسبه شاخصهای پراکندگی بدست می آید
_ هر چه پراکندگی بدست آمده بیشتر باشد دقت آزمایش کمتر است
_ با توجه به فاقد واحد بودن %CV معمولا از این شاخص استفاده می شود
2- استفاده از آزمون آماری Paired T-test:
_ این آزمون فرضیه مساوی نبودن میانگین در دو گروه مختلف را بررسی می کند
_ این دو گروه زوج (Paired) می باشند، یعنی هر دو گروه از موارد (Case های) مشابه تشکیل شده اند که در دو حالت مختلف مورد بررسی قرار گرفته اند
_ در صورتیکه P value بدست آمده بزرگتر از 0.05 باشد فرضیه رد شده و دو گروه دارای اختلاف معنی داری از نظر میانگین نیستند
_ مورد استفاده این روش بیشتر در بررسی دقت دستگاههای Cell Counter است
3- استفاده از منحنی های Control Chart (Levey-Jenning):
_ این منحنی ها علاوه بر بررسی دقت، نوع خطای ایجاد شده (Random or Systematic) را نیز بررسی می کنند
ب) بررسی دقت یک روش آزمایشی
Precision, Reproducibility
_ این خطا معادل مجموع خطاهای آزمایش در بررسی صحت و دقت آن می باشد
Total Error = |%Bias| + %CV
ج) بررسی خطای کلی آزمایش
Total Error
_ حداکثر مقدار خطای مجاز در هر آزمایش:
1- خطای دقت:
10% در روشهای دستی و آزمایشات آنزیمی
5% در روشهای اتوماتیک و آزمایشات غیر آنزیمی
2- خطای صحت: معمولا برابر خطای دقت است
3- خطای کلی:
روش اول) دو برابر خطای دقت قابل قبول
روش دوم) استفاده از محدوده نرمال:
{[(Normal Range) / 4] / Mean of Normal Range} * 100
مثال: در مورد FBS با محدوده طبیعی 60 – 110
Normal Range = 110-60 = 50
Mean = (110+60)/2 = 85
{[50/4]/85} * 100 = 14.7%
ج) بررسی خطای کلی آزمایش
Total Error