پاورپوینت درس هفدهم پیدایش نهضت روحانیت و اوج بیداری اسلامی (pptx) 10 اسلاید
دسته بندی : پاورپوینت
نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد اسلاید: 10 اسلاید
قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :
درس هفدهم
پیدایش نهضت روحانیت و اوج بیداری اسلامی
در این درس با چگونگی روی کار آمدن دولت اسدالله علم و اجرای اصلاحات مورد نظر آمریکا در ایران از قبیل تصویب نامه ی انجمن های ایالتی و ولایتی و انقلاب سفید آشنا می شوید و مخالفت و مقاومت روحانیت و مردم در برابر این اصلاحات را می خونید
.
فهرست
دولت اسدالله علم
تصویب نامه ی انجمن های ایالتی و ولایتی
انقلاب سفید
تحریم رفراندوم و قیام مردم
دولت اسدالله علم
با رحلت آیت الله بروجردی مرجع بزرگ شیعیان جهان در فروردین ماه 1340،شاه تصور کرد که زمینه برای مرجع یا مراجع تقلید به جای آیت الله بروجردی وجود ندارد.از این رو فرصت را برای اجرای اصلاحات مورد نظر آمریکا مناسب دید.
در تیرماه 1341،شاه،علی امینی را بهانه ی اختلاف بر سر بودجه ی نظامی بر کنار و اسدالله علم را که یکی از نزدیکان او بود،به نخست وزیری منصوب کرد،او هم چنین تصمیم گرفت که قانون اتنخابات ایالتی و ولایتی را در غیاب مجلس شورای ملی تغییر دهد.
فهرست
بیشتر بدانید
برای تقویت مرجعیت و تمرکز آن،عده ای از مدرسان حوزه ی علمیه ی قم تصمیم به دعوت از آیت الله بروجردی برای مهاجرت به قم گرفتند.از میان این عده،سرشناس ترین آن ها آیت الله خمینی بود.به عقیده ی ایشان بازسازی حوضه علمیه قم تحت زماعت مرجعیت مقتدر تنها عامل نجات تشیع ایران بود.آیت الله بروجردی که از شاکردان مراجع بزرگی چون آخوند خراسانی،سید محمد کاظم یزدی و جهانگیرخان قشقایی بود،علاوه بر تحول در حوضه علمیه ی قم نقش بسیار مهمی در حفظ جامعه ی مسلمانان ایران از آفت ها و بحران های سیاسی و اجتماعی آن مقطع حساس ایفا کرد.بسیاری از افرادی که در شکل گیری انقلاب اسلامی نقش داشتند،از شاگردان ایشان بودند
تصویب نامه ی انجمن های ایالتی و ولایتی
قانون انجمن های ایالتی و ولایتی در اولین دوره ی مجلس شورای ملی به منظور تشکیل شوراهای ملی استان و شهرستان به تصویب رسیده بود و تا زمان نخست وزیری اسدالله علم این قانون بدون تغییر مانده بود.قانون مذکور در مهر1341توسط هیئت دولت تغییر کرد که بر اساس آن،شرط مسلمان بودن و سوگند به قرآن مجید از راشرایط انتخاب شوندگان حذف شد.
این تصویب نامه اعتراض علما و مردم مسلمان ایران را برانگیخت.امام خمینی علمای طراز اول قم را به نشست ها و گفت وگوهای متعدد برای لغو این تصویب نامه فراخواند.وی با تشریح نقشه های استعمار و توطئه های آن ها مسئولیت علما را در قبال صیانت از اسلام و استقلال کشور یاد آور شد و مقرر شد با ارسال تلگرام هایی به شاه،لغو فوری تصویب نامه ی مذکور در خواست شود.
مبارزه ی پی گیر امام خمینی،مراجع تقلید و دیگر علما سرانجام شاه و دولت را وادار به عقب نشینی و اعلام لغو تصویب نامه کرد.شاه در اجرای سیاست اسلام زدایی با شکست مواجه شد.این حرکت هماهنگ علما که به نهضت دو ماهه ی روحانیون شهرت یافت،اولین پیروزی سیاسی ملت ایران به رهبری امام خمینی بعد از کودتای28مرداد بود.
برخی از علمای قم این اقدام را کافی دانستند،امام خمینی با هوشیاری به تشریح اهداف پشت پرده ی رژیم پهلوی پرداخت و ماهیت دخالت آمریکا و صهیونیسم را در امور مملکت افشا کرد.
ابعاد و عمق مبارزات امام خمینی فراتر از لغو تصویب نامه بود.ایشان در اعلامیه ها و سخنرانی بعدی خود اعلام خطر کرد که اسلام و استقلال مملکت و اقتصاد ایران در معرض توطئه ی صهیونیست هاست و تا رفع این خطرها نباید از پا نشست.امام خمینی با دوراندیشی قصد داشت با استفاده از فرصت به وجود آمده مبارزه ی دامنه داری را برای سرنگونی رژیم وابسته شاه و قطع سلطه ی آمریکا و اسرائیل و تشکیل حکومت مستقل و مردمی پایه ریزی کند.
فهرست
بیشتر بدانید
شاه در پوشش تصویب این لوایح اهداف متفاوتی را دنبال می کرد.او میخواست علاوه بر سنجش میزان حسایت علما و توان مذهبی مردم،روحانیت و جریان مذهبی را که همواره سدی در برابرنفوذ سلطه ی بیگانگان در ایران به شمار می آمدند،در یک زورآزمایی کنار بزند تا مجبور به محافظه کاری در برابر آن ها نباشدند. به همین منظور مطبوعات رسمی کشور با تیترهای درشت به انعکاس تصویب این لوایح و اخبار مربوط به آن پرداختند
انقلاب سفید
تصویب نامه ی انجمن های ایالتی و ولایتی مقدمه ی اجرای حرکتی در جهت خواست آمریکایی ها برای جلوگیری از نفوذ شوروی در ایران بود که بعدها از سوی شاه و دربار انقلاب سفید نام گرفت.بعد از لغو تصویب نامه ی انجمن های ایالتی و ولایتی،شاه در اثر فشار آمریکا،خود به میدان آمد اعلام کرد قصد دارد اصول شش گانه ی به اصطلاح انقلاب سفید را به نظر خواهی بگذارد.
در این هنگام امام خمینی با آگاهی از اهداف شاه و نتایج زیان بار سیاست های مداخله جویانه ی آمریکا در ایران،مراجع و علمای قم را به شرکت در یک جلسه ی اضطراری فراخواند.در این نشست پس از تبادل نظر تصمیم گرفته شد،برای اطلاع بیش تر درباره ی همه پرسی و اهداف آن از شاه توضیح بخواهند.آیت الله روح الله کمالوند به نمایندگی از سوی مراجع به دیدار شاه رفت.در این دیدار،شاه به جای پاسخ به سوالات مراجع و علما،زبان به تهدید گشود
.
فهرست
بیشتر بدانید
محمدرضا شاه در دیدار با آیت الله کمالوند اعلام کرد:«اگر آسمان به زمین بیاید و زمین به آسمان برود،من باید این برنامه را اجرا کنم،زیرا اگر نکنم،از بین میروم».او ضمن شکایت از علمای ایران خواست تا به جای مخالفت،مانند روحانیون دیگر کشورها دعاگوی شاه کشورشان باشند.آیت الله کمالوند در پاسخ گفت:«علمای شیعه،در تاریخ هزار ساله ی خود،هیچ گاه مامور حکومت ها نبوده اند و نخواهند بود».
به دنبال پاسخ شاه،امام خمینی و علما دریافتند که شاه با حمایت آمریکا،به هر نحو ممکن مصمم به پیشبرد و اجرای این برنامه است.امام خمینی طی سخنانی فرمودند:«اکنون طرف حساب علما شخص شاه است نه دولت؛زیرا او مرز مرگ و قرار گرفته و چنان که خود اظهار داشته عقب نشینی او به قیمت سقوط و نابودی اش تمام خواهد شد.باید توده یملت را از اهداف استعماری این لوایح آگاه کنیم.»
تحریم رفرانوم و قیام مردم
باانتشار اعلامیه ی امام خمینی و اعلامیه های دیگر از سوی سایر علما و مراجع نظیر آیت الله گلپایگانی،آیت الله خوانساری نسبت به غیرقانونی بودن رفراندوم(همه پرسی)،مردم تهران و قم و دیگر شهرستانها به خیابان ها ریختند.دانشحویان دانشگاه تهران نیز با صدور اعلامیه ای اقدامات ضد اسلامی و غیر قانونی رژیم را محکوم کردند.
بازار تهران تعطیل شد و مردم در قسمت های جنوبی شهر تظاهرات اعتراض آمیز به پا کردند.رژیم برای کنترل اوضاع،تهران را به اشغال نظامی درآورد و به سرکوب مردم و هجوم به دانشگاه تهران پرداخت و تعدادی از روحانیون را دستگیر و روانه ی زندانکرد.
در گنار مخالفت علما و روحانیون،نهضت آزادی نیز با لایه ی انجمن های ایالتی وولایتی و برگذاری رفراندوم مخالفت کرد.این تشکل سیاسی مذهبی پس از دیدار با مراجع قم و با صدور اعلامیه ای،به دفاع از نهضت روحانیت برخواست و مشی سیاسی خود را از جبهه ی ملی متمایز کرد و به افشای ماهیت اصلاحات شاه،کندی و انقلاب سفید پرداخت،اما به زودی رهبران آن از جمله مهندس بازرگان و آیت الله طالقانی دستگیر شدند.آنها تا پس از قیام15خرداد در زندان باقی مانند اما جبهه ملی به شعار«اصلاحات آری،دیکتاتوری نه»کفایت کرد.
در روز چهارم بهمن ماه1341،شاه به قم رفت تا با سخنرانی در این شهر که کانون اصلی مخالفان بود،ثابت کند علما در مخالفت با اصول شش گانه یکپارچه نیستند.علمای قم به رهبری امام خمینی استقبال از شاه و حضور در مراسم را تحریم کردند.شهر قم یکپارچه تعطیل شد.شاه بر خلاف انتظارش با مشاهده ی این حوادث طی نطقی که باعث عصبانیت تمام ایراد شد،به روحانیت و اسلام احانت کرد.در چنین شرایطی که انتخابات تحریم شده بود،شاه با اعمال فشار و خشونت،همه پرسی فرمایشی خود را در 6 بهمن1341بر پا کرد و در پی آن،رئیس جمهور آمریکا و ملکه ی انگلیس این رفراندوم را به شاه تبریک گفتند.
چند رو بعد،دولت علم تصویب نامه ی لغو شده ی انجمن های ایالتی و ولایتی را به صورت ماده ی اصلاحی قانون انتخابات به مورد اجرا گذاشت و این کار مورد اعتراض امام خمینی واقع شد،و آن را از نظر قانون اساسی و شرع بی اعتبار دانست
.
فهرست